2024 Asgari geçim indirimi güncel olarak en merak edilen konuların arasında yer almaktadır. Yapılan düzenlemeler sonucunda 2023 yılında kaldırılan Asgari Geçim İndirimi ile ilgili detaylı bilgiyi bu blog yazımızda sizler için derledik.
2024 Asgari Geçim İndirimi Ne Kadar?
Asgari Geçim İndirimi (AGİ), medeni hal ve çocuk sayısı gibi birtakım faktörlere bağlı olarak değişebilen ve 16 yaş üzerindeki çalışanlar için uygulanan bir vergi kolaylığı olarak düşünülebilir. AGİ ile çalışanın asgari düzeyde geçimini ağlayacağı miktar toplam gelirinden çıkarılır ve ortaya çıkan tutar vergi dışında tutulur. Ancak 2023 yılında Asgari Geçim İndirimi uygulamasının sona ermesi sebebiyle 2024 Asgari Geçim İndirimi hayata geçirilmeyecek.
AGİ’den yararlanmak için aranılan birtakım şartlar vardır. Her ne kadar 2024 yılında bu uygulama hayata geçirilmeyecek olsa da tekrar gündeme gelme ihtimaline karşın AGİ için aranan şartlar ve hesaplama yönteminin bilinmesi sağlıklı olacaktır.
2024 Asgari Geçim İndirimi Hesaplama
Asgari geçim indiriminin hesaplanmasında basit bir formül kullanılmaktadır. AGİ hesaplaması aşağıdaki şekilde yapılır:
AGİ hesaplama formülü şu şekildedir:
- Bekar çalışan için: Brüt asgari ücretin %50’si.
- Evli olan ve eşi çalışmayan çalışan için: Brüt asgari ücretin %60’ı.
- Evli ve eşi çalışmayan çalışan (eğer eş çalışıyorsa bu oran uygulanmaz) ve çocuğu olanlar için: Birinci çocuk için %10, ikinci çocuk için %15 ve üçüncü çocuk için %20 ek olarak indirim uygulanır. Üç çocuktan sonra genellikle her bir çocuk için %5 ek indirim sağlanır. Ancak, üçüncü çocuk için sağlanan %20’lik indirim, bu çocuğun eğitim durumu gibi özel şartlara göz önünde bulundurularak %25’e kadar çıkabilir.
- Evli ve eşi de çalışan çalışanlar için: Eşlerden sadece birisi Asgari Geçim İndiriminden faydalanabilir. Bu durumda, indirim oranı bekar çalışan için de geçerli olan %50 olarak hesaplanacaktır.
2024 Asgari Geçim İndirimi Şartları
Gelir Vergisi Kanunu‘nun 61. maddesinde belirtilen şartları haiz olan grup Asgari Geçim İndiriminden faydalanma hakkına sahiptirler. Ayrıca boşanmış kişilerin çocukları üzerinden AGİ alma imkanları bulunmaktadır ancak bu durumda çocuğun kimin sağlık sigortasından faydalandığına bakılır. Çocuk hangi velisinin sağlık hizmetinden faydalanırsa o ebeveyn AGİ’nin çocuk indiriminden faydalanmaya hak kazanır.
Asgari Geçim İndiriminden faydalanamayan kişiler şunlardır:
- Farklı bir kanun hükmü gereğince ücretleri üzerinden gelir vergisi ödemeyen kişiler
- Herhangi bir ücret elde etmeyen diğer kişiler
- Dar mükellefiyet kapsamında ücret gelirini elde eden kişiler
- Diğer ücret dahilinde vergilendirilen hizmet erbabı kişiler
Yukarıda son maddede belirtilen “diğer ücret” dahilinde çalışan kişiler ise şunlardır:
- Gayrimenkul sermaye iradının yanında çalışanlar.
- Kazancı basit usul kapsamında belirlenen ticaret erbabının yanında çalışan kişiler.
- Özel hizmet dahilinde çalışan şoförler.
- Özel inşaat sahipleri ile çalışan inşaat işçileri.
- Gerçek ücretlerinin tespit edilme zorluğu sebebiyle Maliye Bakanlığı ve Danıştay görüşleri doğrultusunda bu kapsamda değerlendirilenler.
Asgari Geçim İndiriminin uygulanmasıyla çalışanın aldığı ücret yükselmektedir. Ancak AGİ’nin işlevsel bir biçimde uygulanabilmesi için çalışandan yapılan gelir vergisi kesintisinin, hesaplanan Asgari Geçim İndirimi tutarından az olmaması lazımdır çünkü AGİ temel olarak vergi iadesi şeklinde değil vergi indirimi olarak tasarlanmış bir uygulamadır.
Ülkemizde yerli çalışanların faydalandığı bu uygulamadan yabancı çalışanlar da faydalanabilmektedir. 1 takvim yılı içerisinde 6 aydan fazla ülkemizde ikametgah eden yabancı çalışanların AGİ’den yararlanabilmesi mümkündür.
Asgari Geçim İndirimini Ödemeyen İşveren
Asgari Geçim İndirimi, işverenin sorumluluğunda olarak çalışana ödenen bir ücrettir. Yani işverenin bu ücreti ödememesi durumunda sorumluluğu doğar. İşveren, AGİ ücretini çalışanın maaşına dahil ederek hesabına yatırmak zorundadır.
İşverenin AGİ ücretini yatırmaması hukuki sorumluluğunu yerine getirmediği anlamına gelir. Bu durumda, kanunun emredici hükmünü yerine getirmeyen işletmeler için para cezası kesilmektedir. Ayrıca AGİ ücretinin haksız bir biçimde ödenmemesi çalışana birtakım hukuki haklarını kullanma imkanı doğurmaktadır. Buna göre, AGİ ücreti işveren tarafından haksız biçimde yatırılmayan çalışan, iş sözleşmesini haklı nedene dayanarak feshedebilir. Ayrıca çalışan bu fesih ile birlikte kıdem tazminatını da talep edebilir.
2024 Asgari Geçim İndirimi uygulanmayacağı için bu yıl işverenin bu tutarı çalışana ödeme zorunluluğu bulunmuyor. Ancak Asgari Geçim İndirimi uygulamasının tekrar hayata geçirilmesi durumunda işverenin bu zorunluluğunun tekrar ortaya çıkacağını unutmamanız gerekir. Eğer işveren bu durumda da alacak hakkınız olan bu ücreti ödememekte ısrar ederse hukuki yollara başvurarak hakkınızı arayabilirsiniz.
